ด้วยการเพิ่มขึ้นของการบริโภคแบบมังสวิรัติสิ่งหนึ่งแน่นอนที่จะต้องเกิดขึ้นคือการมองหาทรัพยากรทางเลือกจากพืชสําหรับการผลิตอาหารรวมถึงสินค้าต่าง ๆ ยิ่งนับวันก็ยิ่งได้รับความนิยมขึ้นมากขึ้นจนอาจมีคำถามเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์จากพืชจะมีประโยชน์ทางโภชนาการเช่นเดียวกับผลิตภัณฑ์จากสัตว์ได้จริงหรือเปล่า? โชคดีที่ปัจจุบันมีความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ควบคู่ไปกับการวิจัยที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น ในผลิตภัณฑ์ทางเลือกจากพืชได้แสดงให้เราเห็นว่าในพืชหลายชนิดมีคอลลาเจนอยู่จริง ในบทความนี้คุณจะได้เรียนรู้ความแตกต่างระหว่างวีแกนคอลลาเจนกับคอลลาเจนปกติที่ได้จากสัตว์เพื่อให้คุณสามารถตัดสินใจได้อย่างชาญฉลาดเพื่อจะได้เลือกให้ตรงกับความต้องการของร่างกายของคุณ
คอลลาเจนคืออะไร?
คอลลาเจนเป็นโปรตีนที่สำคัญที่สุดในร่างกายของคุณ คอลลาเจนเป็นโมเลกุลโปรตีนที่มีปริมาณมากถึงหนึ่งในสามของโปรตีนทั้งหมดในร่างกาย มันมีหน้าที่เพื่อเป็นโครงสร้างของเนื้อเยื่อต่าง ๆ ในร่างกายมันจะอยู่ในแทบทุกส่วนของร่างกายมนุษย์ เช่น ผิวหนัง กระดูก กล้ามเนื้อ เล็บ เอ็น และข้อต่อต่าง ๆ สำคัญมากสำหรับผิวที่เต่งตึงเพราะมันทำหน้าที่เหมือนกับสปริงในที่นอน และเมื่อสปริงยุบ หด หรือหัก พื้นผิวที่เรียบ เด้ง เต่งตึง ก็จะย้วยและ
ขาดความยืดหยุ่น (ในรูปซ้ายไปขวา – จากแข็งแรงไปอ่อนแอ)
คอลลาเจนมีกี่ประเภท อะไรบ้าง?
คอลลาเจนที่พบในร่างกายมนุษย์มี 28 ชนิด แต่มี 5 ชนิดที่ใช้กันมากที่สุดในผลิตภัณฑ์เสริม แต่มีสามชนิดที่มีผลผิวพรรณมากที่สุดคือ Type I, Type II, Type III คอลลาเจนเหล่านี้มีแหล่งที่มาแตกต่างกันและส่งผลต่อประโยชน์ที่แตกต่างกันไปตามประเภทของส่วนผสม
คอลลาเจนชนิดที่ 1 : Type I
คอลลาเจนชนิดที่ 1 เป็นคอลลาเจนชนิดที่พบมากที่สุดที่พบในร่างกาย คิดเป็น 90% ของคอลลาเจนที่มีในร่างกายและพบได้ใต้ผิวผิวหนังชั้นหนังแท้ มีหน้าที่ในการจัดโครงสร้างให้กับผิว เส้นเอ็น เอ็น และกระดูก คอลลาเจนชนิดนี้ส่วนใหญ่พบในอาหารเสริมคอลลาเจนที่มาจากวัว เมื่อมันทำงานร่วมกับอีลาสตินมันจะมีบทบาทเป็นโครงสร้างผิวที่แข็งแรงจึงช่วยให้ผิวมีความยืดหยุ่น อวบอิ่ม และนุ่มเด้ง
คอลลาเจนชนิดที่ 2 : Type II
แม้ว่าจะพบคอลลาเจนชนิดที่ 2 ได้ในร่างกายได้น้อยกว่าคอลลาเจนชนิดที่ 1 แต่มันก็ยังเป็นสิ่งจําเป็นสําหรับร่างกายที่แข็งแรง มันมีมากในกระดูกอ่อนจะพบได้ในซี่โครง จมูก กล่องเสียงและหลอดลม นอกจากนี้คุณยังสามารถพบคอลลาเจนชนิดที่ 2 ได้ในกระดูกอ่อนที่ช่วยรองรับข้อต่อกระดูก(ช่วยให้กระดูกเคลื่อนไหวได้อย่างราบรื่นไม่ติดขัด) มักจะพบในอาหารเสริมคอลลาเจนเพื่อบรรเทาความฝืดของข้อต่อในผู้ที่เป็นโรคข้อเข่าเสื่อม
คอลลาเจนชนิดที่ 3 : Type III
คอลลาเจนชนิดที่ 3 เป็นคอลลาเจนชนิดที่พบได้ในลําไส้ กล้ามเนื้อ หลอดเลือด และมดลูก ของคุณ มันมักจะทำงานร่วมกับกับคอลลาเจนชนิดที่ 1 สําหรับการรักษาลําไส้และเพื่อปรับปรุงความยืดหยุ่นและความชุ่มชื้นของผิว คอลลาเจนประเภทนี้จะเป็นแหล่งที่ดีสำหรับผิวที่สุดเพราะมันหาได้มากในวัยเด็กผิวเด็กจึงมีความเด้งนุ่มมาก มีคุณสมบัติให้ความยืดหยุ่นได้มากกว่าวัยอื่น ๆ แล้วค่อยลดลงตามอายุ ในขณะที่บางการศึกษาแสดงให้เห็นว่าร่างกายอาจใช้คอลลาเจนชนิดที่ 3 ร่างกายจะใช้กรดอะมิโนเพื่อช่วยต่อสู้กับโรคอักเสบ
แม้จะมีความแข็งแรง(ในกระดูก) แต่คอลลาเจนก็มีความยืดหยุ่นสูงเช่นกันเมื่อมันทำงานร่วมกับอีลาสตินซึ่งเป็นสิ่งที่ทําให้ผิว “เด้งกลับ” และความยืดหยุ่น ช่วยกระตุ้นปฏิกิริยาการฟื้นฟูเซลล์ที่ตายแล้ว คอลลาเจนยังทําหน้าที่เป็นปลอกสําหรับอวัยวะ เช่น ไต กระดูกอ่อน ข้อต่อ เมื่อปลอกที่แข็งแรงนี้ค่อย ๆ ลดประสิทธิภาพลงตามอายุจึงเป็นเหตุผลว่าทำไมร่างกายของคุณจึงเกิดปัญหาเช่นโรคกระดูกพรุนและโรคข้ออักเสบ ข่าวดีก็คือร่างกายของคุณสามารถผลิตคอลลาเจนตามธรรมชาติได้จากการกิน โดยมันจะเข้าไปย่อยกรดอะมิโนจากแหล่งโปรตีนในอาหาร นั่นเป็นเหตุผลที่การกินเป็นวิธีอันดับหนึ่งในการได้รับคอลลาเจนมากขึ้น
แหล่งอาหารที่อุดมด้วยคอลลาเจน ได้แก่ :
- มันมักจะเป็นอาหารที่อุดมด้วยโปรตีน ซึ่งรวมถึงไก่, เนื้อวัว, ไข่, นม, พืชตระกูลถั่ว, ถั่ว, และธัญพืช
- ผักสดเช่นผักใบเขียว, แครอท, ผักชี, บรอกโคลี, หน่อไม้ฝรั่ง, ฯลฯ.
- อาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระจากผลเบอร์รี่และผลไม้ นี่เป็นกุญแจสําคัญในการปกป้องคอลลาเจนของคุณจากการสลายที่เกิดขึ้นเนื่องจากความเครียดจากปฏิกิริยาออกซิเดชั่น
คอลลาเจนจากพืชคืออะไร?
แต่มันตรงกันข้ามกับความเชื่อที่ทำให้มันได้รับความนิยม วีแกนคอลลาเจนคือการส่งเสริมให้ร่างกายของเราสร้างคอลลาเจนขึ้นด้วยตัวมันเองเมื่อได้รับสารอาหารที่เหมาะสมและนี่คือที่มาของผลิตภัณฑ์วีแกนคอลลาเจน ดร. Pingel กล่าว ดังนั้นแม้ว่าคุณอาจไม่สามารถหาคอลลาเจนบริสุทธิ์ที่ปราศจากส่วนผสมจากสัตว์ได้ แต่คุณสามารถเพิ่มการผลิตคอลลาเจนของคุณเองจากภายในได้โดยใช้ส่วนผสมจากพืช เช่น ไม้ไผ่เนื่องจากมันเป็นแหล่งซิลิกาที่อุดมสมบูรณ์จึงเป็นหนึ่งในพืชที่ขึ้นชื่อว่ากระตุ้นการผลิตคอลลาเจน ซึ่งเป็นธาตุอาหารที่เป็นส่วนประกอบสําคัญสําหรับคอลลาเจนเมื่อเราอายุมากขึ้นร่างกายของเราจะผลิตคอลลาเจนน้อยลงเมื่อเวลาผ่านไปดังนั้นการเพิ่มพลังในการสร้างคอลลาเจนให้ร่างกายสามารถเสริมสร้างผิวของคุณเพื่อเพิ่มความยืดหยุ่นและความชุ่มชื้น
“ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารคอลลาเจนจากพืชต่างจากคอลลาเจนที่ได้จากสัตว์ตรงที่ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารคอลลาเจนจากพืช (หรือที่เรียกว่าโปรโมเตอร์คอลลาเจน) ไม่ได้เป็นแหล่งคอลลาเจนโดยตรงต่อร่างกาย” Dr. Dendy Engelman กล่าว แต่มันได้ประกอบด้วยส่วนผสมที่ส่งเสริมการผลิตคอลลาเจนตามธรรมชาติของร่างกาย ซึ่งโดยปกติจะเป็นซิลิกา ไฟโตเซราไมด์ กรดอะมิโน แร่ธาตุ และสารต้านอนุมูลอิสระ โดยเฉพาะวิตามินซี เนื่องจากร่างกายมนุษย์ใช้วิตามินซีในการผลิตคอลลาเจนตามธรรมชาติโดยทั่วไปถือว่ามีประสิทธิภาพน้อยกว่า
แต่ส่วนผสมจากพืชเหล่านี้มีประโยชน์ในด้านอื่น ๆ อีกมากมายเนื่องจากวิตามินซี กรดอะมิโน และแร่ธาตุมีความสําคัญในหลาย ๆ ด้านของร่างกาย เพื่อสุขภาพโดยรวมสารจึงสามารถให้ประโยชน์ได้มากกว่าผลิตภัณฑ์คอลลาเจนและอาหารจากสัตว์ ตัวอย่างเช่น วิตามินซีช่วยสนับสนุนการทํางานของเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกันหลายอย่าง และเสริมสร้างเกราะป้องกันผิวของคุณ หรือต้านอนุมูลอิสระได้ดีเยี่ยม นอกจากนี้คุณสามารถหลีกเลี่ยงการอักเสบของร่างกายจากการรับประทานอาหารจากสัตว์ได้
คอลลาเจนจากสัตว์คืออะไร?
คอลลาเจนจากสัตว์สกัดจากกระดูก กระดูกอ่อน และชิ้นเนื้อสัตว์อื่น ๆ ที่มีเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน เศษซากเหล่านี้จะถูกต้มอุณหภูมิที่สูงทําให้เกิดสารเหนียวที่เรียกว่าเจลาติน เมื่อเรากินโปรตีนคอลลาเจนจากสัตว์ร่างกายของเรามันจะย่อยให้คอลลาเจนเหล่านี้เป็นคอลลาเจนไตรเปปไทด์ (collagen tripeptide) และคอลลาเจนไดเปปไทด์ (collagen dipeptide) เพื่อให้ร่างกายดูดซึมและนำไปใช้ในส่วนที่ร่างกายต้องการ คอลลาเจนจากสัตว์มีหน้าที่เพียงเพื่อทดแทนระดับคอลลาเจนที่ลดลงในร่างกายไม่ได้เข้าไปช่วยในการผลิตหรือกระตุ้นการสร้างคอลลาเจน
คอลลาเจนจากสัตว์ยังมีแนวโน้มที่จะปนเปื้อนสารกําจัดศัตรูพืช ยาปฏิชีวนะ สเตียรอยด์ ยาฆ่าแมลง และพาราเบนเนื่องจากสิ่งเหล่านี้จะถูกเก็บไว้ในกระดูกกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อเกี่ยวพันของสัตว์ การทดสอบยังเผยให้เห็นถึงโลหะหนัก เช่น ตะกั่วและแคดเมียม ภายในน้ําซุปกระดูกเช่นกัน แหล่งที่มาของคอลลาเจนและประเภทของคอลลาเจนที่คุณใช้จึงมีความสําคัญต่อร่างกาย
ความแตกต่างของ Vegan Collagen และ Collagen ปกติคือ
วีแกนคอลลาเจนจะเป็นส่วนช่วยในการกระตุ้นเครื่องผลิตคอลลาเจนในร่างกายให้ผลิตคอลลาเจนออกมาในปริมาณที่มากขึ้นและออกมาอย่างมีประสิทธิภาพโดยร่างกายยังจะได้รับประโยชน์อื่นแฝงมาด้วย ส่วนคอลลาเจนปกติที่ได้จากสัตว์จะเป็นการเติมคอลลาเจนให้กับร่างกายโดยตรงให้มีปริมาณที่มากขึ้นโดยไม่ต้องเพิ่งระบบการผลิตของร่างกาย
“มันเหมือนกับการให้ส่วนผสมและวัตถุดิบเพื่อให้ร่างกายไปปรุงเอง กับอาหารสำเร็จรูปที่ทานแล้วอิ่มเลย”
อะไรเป็นสาเหตุทำให้คอลลาเจนลดลง?
ระดับของคอลลาเจนจะเริ่มลดลงตามธรรมชาติเมื่อเราเข้าสู่ช่วงอายุ 20 ตอนปลายถึง 30 ตอนต้น และหลังจากนั้นก็จะลดลงเรื่อย ๆ ตามอายุที่มากขึ้น การนับโดยคร่าว ๆ คือปีละ 1% สมมุติคุณอายุ 70 คอลลาเจนในร่างกายก็จะลดลงประมาณ 70% ที่เหลือ 30% ก็เพื่อพยุงอวัยวะต่าง ๆ ให้ยังคงเป็นรูปเป็นร่าง คุณไม่อาจจะหาคนที่อายุ 70 ปีแล้วผิวดูเหมือนอายุ 25 จากบนโลกนี้ได้หรอก! (ในปัจจุบัน)
1) การสูบบุหรี่
ตั้งแต่มะเร็งปอดไปจนถึงผิวที่แก่ก่อนวัยไม่มีอะไรที่เป็นประโยชน์เลยเมื่อพูดถึงการสูบบุหรี่ ในความเป็นจริงนี้เป็นนิสัยที่ทําให้เกิดการหยุดชะงักและความเสียหายร้ายแรงเกี่ยวกับผิวและสุขภาพของคุณซึ่งนําไปสู่ปัญหาหลายประการเมื่อพูดถึงปริมาณคอลลาเจนและอีลาสตินในร่างกายกับบุหรี่มันคือหายนะของผิวสวย สารเคมีในบุหรี่ยาสูบไม่เพียงแต่ลดการผลิตคอลลาเจนและอีลาสตินของคุณ แต่ยังทําให้หลอดเลือดของคุณหดตัวอีกด้วย เป็นเหตุผลสําคัญที่ทําให้การสูบบุหรี่ทําให้ผู้คนมีความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือดมากกว่าปัจจัยทางพันธุกรรมหรือพันธุกรรมเพียงอย่างเดียว หลอดเลือดที่หดตัวและสารอาหาร (รวมถึงออกซิเจน) ที่ร่างกายของคุณต้องการจะไม่ถูกส่งไปในที่ที่ร่างกายต้องการ นี่อาจเป็นเหตุผลสําคัญสําหรับผมและเล็บเปราะบาง
2) การสัมผัสกับแสงยูวี / รังสี
ความเสียหายที่มาจากภายนอกที่เราหลีกเลี่ยงได้ยากนั่นคือแสงแดดที่มีรังสี UV ที่ร้ายกาจหากคุณยังต้องใช้ชีวิตในตอนกลางวันผิวของคุณก็จำเป็นจะต้องทักทายกับแสงอาทิตย์อย่างไม่มีที่สิ้นสุด ความเสียหายจากรังสียูวีจะสลายพันธะระหว่างโมเลกุลคอลลาเจนและอีลาสตินอย่างสมบูรณ์ทําให้ผิวของคุณแก่เร็วขึ้นและปล่อยให้เซลล์อยู่ใต้ชั้นผิวหนังสัมผัสกับรังสีเพิ่มเติมที่อาจทําให้เกิดมะเร็งผิวหนังได้ ดังนั้นวิธีที่เราสามารถทำได้โดยไม่กระทบกับชีวิตประจำวันของเราคือการทาครีมกันแดดที่มีค่าป้องกัน SPF คุณคงไม่อยากแต่งตัวโดยการคลุมร่างกายทั้งหมดเพื่อหลบแสงและรังสีหรอกนะ!
3) ความเครียดออกซิเดชัน
ความเครียดออกซิเดชันเป็นอีกปัญหาหนึ่งที่เกี่ยวข้องอย่างใกล้ชิดกับความเสียหายของผิวหนังที่เกิดจากรังสียูวี มันเป็นภาวะที่เกิดขึ้นเมื่อร่างกายขาดความสมดุลระหว่างอนุมูลอิสระ (Free Radicals) และสารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant) ส่งผลให้เยื่อหุ้มเซลล์ในร่างกายอักเสบและเสียหาย เมื่อเกิดการอักเสบเรื้อรัง เซลล์ก็จะเริ่มเสื่อม ผิวของคุณเป็นเนื้อเยื่อเกี่ยวพันที่เจอผลกระทบหนักจากความเครียดนี้มันจึงเป็นอันตรายภายในเซลล์ของผิวหนัง นอกจากการทำลายเซลล์แล้วระบบการฟื้นฟูผิวก็จะทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพด้วยเช่นกัน
4) การบริโภคน้ําตาลทรายขัดสีมากเกินไป
เช่นเดียวกับการสูบบุหรี่การบริโภคน้ําตาลทรายขาวบริสุทธิ์มากเกินไปก็เป็นข่าวร้ายสําหรับร่างกายของคุณ กระบวนการผลิตน้ําตาลทรายขาวบริสุทธิ์สร้างผลิตภัณฑ์ขั้นสุดท้ายไกลโคซิเลชั่นหรือที่เรียกว่า AGEs เมื่อโปรตีนสัมผัสกับ AGEs โปรตีนจะกลายเป็น glycated ซึ่งนําไปสู่การหยุดชะงักในกระบวนการซ่อมแซมเนื้อเยื่อผิวหนังและการผลิตอีลาสตินและคอลลาเจนพูดง่าย ๆ คือมันจะทำให้ร่างกายอักเสบและการซ่อมแซมเซลล์ผิวจะยิ่งช้าลงนั่นเอง
สามารถหาวีแกนคอลลาเจนได้จากที่ไหน?
บนผลิตภัณฑ์อาหารเสริมมักจะระบุชัดเจนว่านี้คือ “Vegan Collagne” และโดยทั่วไปจะระบุว่าประกอบด้วยวิตามินซี กรดอะมิโน และสารอาหารจากพืชอื่น ๆ แต่ตามที่ Dr. Pinger ตั้งข้อสังเกตว่าคุณยังสามารถหาทานได้จากธรรมชาติหรือจากผักผลไม้สดได้เพื่อประโยชน์ในการสร้างคอลลาเจนได้แก่อาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินซี เช่น ผลไม้รสเปรี้ยว เบอร์รี่ กระเทียม คะน้า พริกหยวก มะละกอ มะเขือเทศ บรอกโคลี กะหล่ําดาว บรัสเซลส์ และสตรอเบอร์รี่ หรืออาหารที่อุดมไปด้วยแร่ธาตุสังกะสี ทองแดง และซิลิคอน ได้แก่ เมล็ดฟักทอง โกโก้ งา ผักโขม อัลมอนด์ เม็ดมะม่วงหิมพานต์ ถั่วชิกพี ข้าวโอ๊ต ถั่วฝักยาว เมล็ดทานตะวัน สวิสชาร์ท สาหร่ายสไปรูลิน่า เห็ดหอม และมะเดื่อ
คำแนะนำเพิ่มเติม
ทานอาหารจากโปรตีนเพื่อสร้างคอลลาเจน
สามารถทานอาหารที่มีโปรตีนเพื่อเข้าไปเสริมสร้างคอลลาเจนได้เป็นการกระตุ้นการผลิตคอลลาเจนตามธรรมชาติให้ทำงานได้ดีเหมาะมากกับคนที่เริ่มมีอายุและการผลิตของคอลลาเจนที่น้อยลง
ควรรับประทานคอลลาเจนที่มีการรับรองจาก อย. เสมอ
เพราะการตรวจสอบของ อย. มีความเข้มงวดมากเรื่องความปลอดภัยของผู้บริโภค พวกเขาได้ตรวจสอบตั้งแต่วัตถุดิบ สถานที่ผลิต ขั้นตอนการผลิตและบรรจุ ยิ่งเป็นของที่ใช้ทานที่มาของวัตถุดิบเช่นปลาต้องได้รับการตรวจสอบให้แน่ใจว่าแหล่งที่มามีความปลอดภัยไร้สารพิษ
ควรเพิ่งพาคอลลาเจนจากมื้ออาหารจริงควบคู่ไปด้วย
ไม่ควรทานคอลลาเจนสำเร็จรูปเพียงอย่างเดียว ชื่อผลิตภัณฑ์บอกอยู่แล้วว่ามันคืออาหารเสริมเพราะฉะนั้นหน้าที่ของมันคือการเติมส่วนที่ขาดจากมื้ออาหารปกติที่คุณทาน การปรับเปลี่ยนการทานเน้นเป็นของที่เป็นประโยชน์อย่างโปรตีนมาก ๆ จะช่วยเสริมสร้างกันและกันจะช่วยเร่งผลลัพธ์ได้ดีและจะเป็นคอลลาเจนที่มีคุณภาพ
ทานแล้วต้องเว้นช่วงบ้าง
อะไรที่มากเกินไปหรือน้อยเกินไปมักจะไม่ดีเสมอการทานคอลลาเจนก็เช่นกัน ปริมาณและระยะเวลาในการทานก็สำคัญ หากใช้เวลาในการทานสั้นเกินไปอาจจะยังเห็นผลไม่ชัดเจนและหากทานนานเกินไปก็อาจจะทำให้ก็อาจจะมีการกังวลเรื่องสุขภาพและสารตกค้าง ดังนั้นการทานก็จะมีระยะเวลาตั้งแต่ 3 เดือนถึง 6 เดือน เราหนีความจริงที่ว่าผลลัพธ์ขของมันจะค่อย ๆ สลายไปตามระยะเวลา หากคุณมีปัญหาและต้องการแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับเรื่องกระดูกและข้อ ผิวพรรณ เล็บหรือเส้นผมจะต้องมีการทานเสริมอยู่ตลอด
อย่างไรก็ตามมีหลายวิธีที่คุณสามารถทําได้เพื่อเพิ่มความเร็วหรือชะลอกระบวนการนี้ มีปัจจัยต่าง ๆ ที่คุณเจอหรือทำ เช่น สารพิษในสิ่งแวดล้อม นิสัยสุขอนามัยของคุณ และอื่น ๆ ส่งผลต่อการผลิตคอลลาเจนในร่างกาย พิจารณาปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ ลองถามตัวเองว่าสิ่งเหล่านี้อยู่ในชีวิตของคุณหรือไม่? ถ้าเป็นเช่นนั้นคุณควรทำอะไรสักอย่างเพื่อลดหรือกําจัดปัจจัยเหล่านี้ให้หมดไป และแน่นอนว่าวิธีอันดับหนึ่งในการเพิ่มคอลลาเจนคือการรับประทานอาหารและการเพิ่มอาหารเสริมไม่ว่าจะเป็นวีแกนคอลลาเจนหรือคอลลาเจนปกติ อย่าลืมว่านอกจากกรดอะมิโนแล้วร่างกายของคุณยังต้องการวิตามินซีเพื่อสร้างคอลลาเจนดังนั้นอย่าลืมใส่ผลไม้รสเปรี้ยว เช่น ส้ม กีวี ลงไปในมื้ออาหาร ขนม หรือเครื่องดื่มที่คุณชื่นชอบ และอย่าลืมสิ่งสำคัญอย่างการหลับและการออกกําลังกายให้เพียงพอด้วยนะเมื่อสุขภาพของคุณดีผิวของคุณก็จะมีสุขภาพดีตามมานั้นเอง prettyladybaby
เกมส์ออนไลน์แนะนำ >>> เว็บบาคาร่า